Dokumentacja 

Dokumentacja amfor obejmie opis kształtu, wymiarów oraz cech charakterystycznych gliny. Informacje te umieszczone będą w elektronicznej bazie danych Simplex opracowanej przez Charalambosa Paraskeva. Każdy egzemplarz zostanie narysowany i sfotografowany.

Miejsce produkcji amfor 

Jedną z najważniejszych informacji poszukiwanych w projekcie jest miejsce produkcji amfor odkrytych w Nea Pafos. Istotne jest odróżnienie amfor importowanych z różnych centrów poza wyspą i na wyspie, ale również zdefiniowanie, które egzemplarze mogły być produkowane w rejonie miasta. Wykonane zostaną badania porównawcze kształtu, stempli oraz gliny amfor oparte o analizę makroskopową. Petrograficzny i chemiczny skład gliny wybranych egzemplarzy zbadany zostanie metodami p-XRFNAA oraz thin section.

Datowanie amfor 

W projekcie badane będą wyłącznie amfory odkryte w depozytach wczesno-, środkowo i późnohellenistycznych, co pozwoli wykluczyć ich wcześniejsze lub późniejsze datowanie. Dodatkowo datowanie określone bedzie metodą porównawczą do egzemplarzy odkrytych na innych stanowiskach archeologicznych.

Ilość amfor

Przedmiotem badań będzie również ilość amfor z danych ośrodków produkcyjnych. Ponieważ w większości zachowały się one we fragmentach, policzone zostaną ich wylewy oraz stopy. Przeprowadzone będą obliczenia statystyczne (m. in. metodami „tau” Kendalla, „współczynnika zgodności” Robinsona oraz „równości występowania” Kintigha) w celu ustalenia proporcji amfor z danego ośrodka względem całości zbioru w każdym z podokresów. Wyniki wykorzystane będą do określenia dynamiki handlu z udziałem Nea Pafos.

Zawartość amfor

Amfory transportowe są świadectwem cyrkulacji głównie takich produktów jak wino czy oliwa, ale też np. smoły wykorzystywanej do budowy okrętów. Większość informacji o ich zawartości pochodzi z pisanych źródeł starożytnych. Na/w ściankach amfor zachowują się pozostałości organiczne, których skład można określić dzięki badaniom chemicznym, choć są one
nadal rzadko podejmowane. W ramach projektu zbadane zostaną pozostałości organiczne z wybranych egzemplarzy (metodami GC oraz GC-MS), by określić jakie produkty były zawarte w konkretnych typach amfor.

Ekonomia Nea Pafos 

Rezultaty powyższych badań szczegółowych umieszczone zostaną w modelu ekonomicznym opracowanym przez Marka Lawalla (2005) na podstawie amfor transportowych odkrytych w Atenach, Troi i Efezie. Obrazuje on zagadnienia ekonomiczne każdego z tych ośrodków oraz zależności pomiędzy nimi. Jego elementy obejmują rolę danego miasta w wymianie towarów drogą morską (producent, eksporter, importer, port przeładunkowy), kierunki przepływu dóbr, udział miasta w finansowaniu wymiany handlowej oraz organizację produkcji amfor. Uzupełnienie tego modelu o informacje na bazie amfor odkrytych na terenie Nea Pafos pozwoli z jednej strony zobrazować ekonomię tego miasta, z drugiej poszerzyć zakres terytorialny dyskusji.

Kontakt

Kierownik projektu

dr Agata Dobosz

agata.dobosz@uj.edu.pl

agata.g.dobosz@gmail.com

 

Adres

Instytut Archeologii UJ
ul. Gołębia 11
31-007 Kraków